Radio i samochód

Instalacja radia w samochodzie

W tym dziale chcę podzielić się swoimi doświadczeniami z instalowaniem radiotelefonów w samochodzie.

Mieszkając w Norwegii dostrzegam ogromne możliwości pracy z terenowego QTH. Istnieje wiele doskonale dostępnych miejsc w górach, do których można dotrzeć samochodem i popracować przez radio szczególnie na wyższych pasmach jak 21, 28 czy 50MHz.

Zmuszony do zakupu samochodu w Norwegii, postanowiłem kupić coś co będzie nadawało się do w miarę komfortowej jazdy po asfalcie, ale też da możliwość wjechania w lekki teren. Ograniczony możliwościami finansowymi zawężyłem pole poszukiwań do aut z roczników 2000 / 2005. Norwegia jest ekstremalnie drogim krajem jeżeli chodzi o motoryzację. Moje skromne środki pozwoliły mi na zakup mocno zaniedbanego modelu Toyota RAV4 rocznik 2001 z silnikiem benzynowym 2,0 i przebiegiem 198.000 km na karku. Auto wymagało dużego wkładu pracy i wysłku żeby doprowadzić je do stanu używalności. Zaraz po zakupie, wybrałem się moją RAVką do Polski, gdzie zaprzyjaźniony mechanik dokonał remontu całego zawieszenia i wszelkich niezbędnych prac mechanicznych.

Auto z silnikiem benzynowym wyposażone jest w dość mały akumulator. W moim aucie siedzi bateria o pojemności 45AH. Postanowiłem więc wyposażyć auto w instalację z dodatkowym akumulatorem. Wymyśliłem sobie że wstawię drugi taki sam akumulator 45AH zainstalowany w przestrzeni bagażowej auta.

W tym celu poprowadziłem kabel miedziany 8mm2 od akumulatora w komorze silnika przez bezpiecznik 40A i ogromny przekaźnik o stykach zdolnych do przewodzenia prądu o natężeniu 80A, wprost do przestrzeni bagażowej samochodu. Zbudowałem skrzynkę drewnianą, a w niej umieściłem kolejny bezpiecznik i drugi akumulator. W skrzynce umieściłem też mini rozdzielnię zasilania, która pozwala mi na podłączenie 3 różnych urządzeń. Każde z wyjść zasilania zaopatrzone jest w osobny bezpiecznik. Potężny przekaźnik o którym wspomniałem wcześniej, pozwala mi na ręczne załączanie lub odłączanie systemu od instalacji samochodowej. Takie rozwiązanie umożliwia ładowanie dodatkowego akumulatora podczas jazdy, oraz odłączanie go podczas postoju kiedy używam radiostacji do pracy polowej. Dzięki temu nie rozładuję głównej baterii samochodu która przecież służy do rozruchu silnika.

Bardzo ważne jest też podłączenie minusa w takiej instalacji. Słabej jakości podłączenie masy samochodu spowoduje przepływ prądu najkrótszą możliwą drogą, ale nie koniecznie bezpieczną dla elementów mechanicznych auta. Ja wykorzystałem do tego celu jedną ze śrób M10 w przestrzeni bagażowej, którą w podłodze mocowany jest uchwyt do przywiązywania bagaży. Zdjęcia umieszczę w dalszej części opisu.

Kiedy instalacja była już gotowa, przystąpiłem do montażu radiotelefonów. Postanowiłem sprzedać mój FT897D który był ze mną od zawsze, i w jego miejsce kupiłem jego mniejszą wersję FT857D. To radio jest moim mobilnym transceiverem do pracy na KF i 50MHz. Oczywiście mogę też używać to radio do pracy na pasmach VHF i UHF, jednak do tego celu postanowiłem zainstalować doskonały produkt firmy ICOM czyli ID-5100. Wybrałem to radio głównie z powodu możliwości pracy D-STAR i DPRS. Urządzenie to ma tę fajną właściwość że dzięki wbudowanemu odbiornikowi GPS, można wybierać przemienniki najbliższe dla obecnej lokalizacji. Odpowiednie ustawienie radiotelefonu pozwala na wysyłanie ramek DPRS. Jednym słowem ID-5100 doskonale nadaje się do zastosowań mobilnych. Tak mi się spodobało to radio że zaopatrzyłem się też w przenośne radio ID-51 które mogę zabrać do kieszeni wybierając się na wędrówkę w góry.

Przeszukuję komorę silnika by znaleźć najlepsze dogodne miejsca do poprowadzenia kabla zasilania od akumulatora przez ściankę ogniową dalej do wnętrza auta.

Tutaj za tylnym siedzeniem tuż przy tylnym prawym kole, będzie umieszczone pudełko z dodatkowym akumulatorem i rozdzielnią zasilania. Tutaj też będzie wyposażenie do polowej pracy na KF.

Rozebrałem tylne drzwi żeby zainstalować kamerę cofania i przy okazji poszukać możliwości instalacji dodatkowych anten...

Kabel kamery cofania już wisi gotowy do podłączenia. Będzie zamontowana pod widoczną na zdjęciu dodatkową lampą stopu w górnej części okna.

Icom ID-5100

Yaesu FT-857D

Icom ID-50

ID-5100 oraz FT-857, to urządzenia z osobnym panelem sterowania, doskonale więc nadają się do instalacji w samochodzie.

W przypadku Yaesu, zakupiłem zestaw separacyjny YSK-857.

Tak wyglądał pulpit mojej RAVki przed dokonaniem zmian. Oryginalne radio zostało wymienione na Chińską stację multimedialną (tak wiem że wstyd, ale oszczędności były ważne).

Jako pierwszy postanowiłem zamontować ID-5100. Niestety oryginalny zestaw montażowy do tego radia jest dość drogi, przeszukałem moje graty w przekonaniu że mam jakieś stare zestawy HF NOKIA, które już nie będą mi potrzebne. Znalazłem kilka przydatnych częsci które po małych modyfikacjach użyłem do zainstalowania obu moich radiostacji.

Poniższe zdjęcie przestawia jeden z takich wsporników, który najlepiej nadawał się do zamontowania sporej wielkości panela IC-5100.

Icom "słucha" jednocześnie na analogowym przemienniku, oraz D-STAR.

Ergonomia pracy z tym radiem jest świetna. Panel dotykowy i dobrze rozmieszczone pokrętła, dobrze spisują się w specyfice pracy w samochodzie.

Tutaj już widać założony panel i kabel sygnałowy. WIdać też Chińską stację multimedialną poniżej panela.

Widać tutaj przykręcony uchwyt panela do ID5100. Pozwala on na regulację położenia panela w pionie i poziome. Po ustawieniu najlepszej pozycji, zakontrowałem śruby.

Tutaj widać cały zestaw. ID-5100 oraz na samym dole już zamontowany panel FT857. Więcej o FT napiszę w dalszej cześći.

Teraz widać porównując zdjęcie z początku tego opisu, jak bardzo się zminił panel sterowania.... Jednak udało się osiągnąć dużą wygodę pracy przy takim ustawieniu urządzeń.

Kiedy już UKFy działały, zająłem się dokończeniem instalacji FT857. Postanowiłem zamonotować to radio w przestrzeni bagażowej. Chciałem stworzyć sobie możliwość pracy z nie tylko podczas jazdy, ale przedewszystkim na postoju. Ponieważ udało mi się kiedyś zdobyć "szufladę" przeznaczoną do montażu radiotelefonu w samochodzie, przykręciłem ją do pudełka z akumulatorem i centralką zasilania.

Szufladę z zamontowanym radiem przykręciłem do pokrywy pudełka na akumulator. Wykonałem też przyłącze do uziemienia w przypadku pracy na postoju. Śruba motylkowa i gniazdko typu Banan, podłączone są do masy pojazdu, natomiast pręt uziemiający będzie podłączany do zestawy właśnie przy pomocy śruby motylkowej.

Tutaj widać już całość. Zrobione przezemnie sklepkowe pudełko w którym jest dodatkowy akumulator oraz centralka bezpiecznikowa do przyłączania urządzeń. W tym wypadku FT857 i ID5100. Będzie też podłączoma przetwornica z 12V na 220V AC dla zasilania komputera itp.

Jak widać wszystko jest w nieładzie, jednak prace postępują sprawnie i wszystko powoli nabiera finalnego wyglądu.

Na tym zdjęciu widać gruby czerwony kabel (8mm2) który został poprowadzony prosto od przekaznika 80A zamontowanego pod deską rozdzielczą. Widać też przezroczystą osłonę bezpiecznika 40A.

Kabel zasilający wychodzi przez otwór z przestrzeni nad tylnym kołem. Natomiast kabel minusowy, przykręcony jest do podłogi śrubą M10.

Jak pisałem już wcześniej, cała instalacja wewnątrz przestrzeni bagażowej auta, włączana i wyłączana jest za pomocą małego włącznika na desce rozdzielczej. Włącznik ten steruje ogromnym przekaźnikiem, którego styki są w stanie przełączań prąd o wartości 80A. fragment tej instalacji widać na zdjęciach poniżej.

Przekaźnik który widać na zdjęciu przykręciłem do widocznej konstrukcji zwracając uwagę by nie przeszkadzał on mechanizmom nawiewiu. To wszysto jest pod deską rozdzielczą i za schowkiem po stronie pasażera.

Do zamontowania panela FT857, wykorzystałem popielniczkę. Nie jestem osobą palącą, więc wydało mi się że ta część samochodu doskonale spełni rozlę wspornika dla radiotelefonu. Poniżej kilka zdjęć przedstawiających tę konstrukcję.

Wszystkie elementy mechaniczne użyłem z zestawu YSK-857. O ile z kabelkami można sobie poradzić, o tyle element motażowy panela, jest raczej ciężki do wykonania.

Okablowanie poprowadziłem częściowo pod plastikowymi osłonami między przednimi siedzeniami, a częściowo pod tylnymi siedzeniami. Wszystko w miarę łatwo i nawet dość estetycznie dało się uporządkować.

zamotnowałem też dwa głośniki których nie widać na zdjęciach. Jeden podłączony jest do ID5100, i jeden nieco większy do FT857. Oba głośniki pochodzą z zestawów HF Nokia.

Radio po uruchomieniu... Wszystko działa prawidłowo. Pozostało jeszcze podłączyć antenę.

Poniżej panela radia, zostało sporo miejsca na napoje i inne podróżne graty.

Tutaj widać fragment głośnika podłączonego do FT857. Przy moim kolanie pod kierownicą, jest taka pułka i ja częściowo wykorzystałem to miejsce na przykręcenie głośnika. Widać do pod w świetle kierownicy...

Świetnie to wszystko działa... Jestem zadowolony.

Ostatnie zdjęcia przedstawiają anteny na dachu auta. Jedna antena VHF/UHF Comet SB5, oraz uchwyt do anten KF który jeszcze jest pusty. Mam też w aucie klika anten magnetycznych. Jedna z nich jest podłączana do małego radia z APRS.